Wrzesień

wrzosy i jabłka

„ Wrzeszczy wrzesień, że już jesień” 🙂

Wrzesień to miesiąc, którego nazwa pochodzi od kwitnących w tym okresie wrzosów. Ludowe nazwy tego miesiąca brzmiały też pajęcznik – od drobnych nici babiego lata przędzonych przez pająki, bądź jesiennik – od rozpoczynającej się jesieni.
Na polskiej wsi, pomimo że już lato dobiegło końca, nie ustawały prace polowe.
Z początkiem września dojrzewał len. Była to roślina niezwykle ważna, powszechnie uprawiana i użytkowana, m.in: dostarczała ona włókien wykorzystywanych do wyrobu tkanin i powrozów, z jej nasion produkowana olej, leki czy artykuły spożywcze.
Istotnym momentem w cyklu gospodarczym było także rozpoczęcie jesiennych zasiewów ozimin. W tradycji ludowej, początkiem tych zasiewów był dzień Matki Boskiej Siewnej ( w kościele tego dnia obchodzone jest święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny), przypadający na dzień 8 września. Matkę Boską uważano za patronkę zasiewów, ozimin i jesiennych prac polowych. W związku z tym, należało tego dnia zasiać niewielki kawałek pola, by zapewnić sobie Jej błogosławieństwo. Bardzo często pierwsze ziarna siewne pochodziły z kwiatów i ziół z bukietów poświęconych w uroczystość Matki Bożej Zielnej.
W połowie września rozpoczynano zbiór ziemniaków, czyli “wykopki”. W prace te zaangażowane były całe rodziny, nierzadko korzystano ze wspólnej pomocy sąsiedzkiej. Zakończenie prac, świętowano wspólnie przy rozpalonych ogniskach na polach i przy pieczeniu ziemniaków.
W przydomowych sadach i ogrodach, wrzesień to czas zbioru owoców m.in: jesiennych jabłek i gruszek, późniejszych odmian śliw i wczesnych odmian winorośli oraz zbiór orzechów włoskich czy laskowych. W tym miesiącu, dojrzewają również nasiona buka, kasztanowca, dębu, oraz owoce jarzębiny, dzikich róż.
Z miesiącem wrześniem, związane były tzw. przysłowia pogodowe 🙂 Poniżej prezentujemy te związane z dniami poszczególnych patronów:
„ Bartłomiej zwiastuje jaka jesień następuje” ( 03.09), „Jeśli na Jacka nie panuje plucha, to pewnie zima będzie sucha” ( 11.09), „Pogoda na Nikodema, niedziel cztery deszczu nie ma”
( 15.09), „ Kiedy Irena z mrozem przybywa, babie lato krótkie bywa” ( 18.09), „Na Gerarda, gdy sucho, zima będzie z pluchą” ( 24.08), „Gdy noc jasna na Michała, to nastąpi zima trwała”( 29.08).
Opracownanie: Izabela Jarczyk

Ustawienia