“Pankracy, Serwacy i Bonifacy chłodem się znaczą i zwykle płaczą! “W okresie od 12 maja do 14 maja przypada wspomnienie “zimnych ogrodników”, czyli kolejno świętego Pankracego, świętego Serwacego i świętego Bonifacego. Dodatkowo w dniu 15 maja przypadają imieniny świętej Zofii, znanej powszechnie jako “zimna Zośka”. W tym czasie, zazwyczaj nadchodzi moment wyraźnego ochłodzenia, a czasemi …
”Pobłogosław Boże to moie mieszkanie zachowy ognia święty Floryanie…”( fragment napisu fundacyjnego widniejącego na środkowej belce tragarzowej w chałupie sołtysa z Przegini Duchownej ulokowanej na terenie skansenu w Wygiełzowie)Święty Florian urodził się około 250 roku na terenach dzisiejszej Austrii. W młodym wieku został powołany do armii cesarza rzymskiego Dioklecjana. Był organizatorem oddziałów gaśniczych wchodzących w …
W tym dniu, w kościele katolickim odbywa się nabożeństwo podczas którego ksiądz posypuje głowy wiernych popiołem ( zgodnie z tradycją: pochodzącym ze spalonych, ubiegłorocznych palm wielkanocnych). Wypowiada przy tym słowa: „Pamiętaj człowiecze, żeś jest proch i w proch się obrócisz” lub „Z prochu powstałeś i w proch się obrócisz”.Rytualne posypywanie głowy popiołem jest m.in: znakiem pokuty …
Tłusty czwartek to dzień, który rozpoczyna ostatni tydzień karnawału „od tłustego czwartku do kusego wtorku”. Wedle tradycji, w tym dniu istniało powszechne przyzwolenie na beztroskie objadanie się przed mającym nastąpić 40-dniowym postem. Obfitość jedzenia miała bowiem prowokować urodzaj i dobrobyt na cały rok.Nazwa tłusty czwartek prawdopodobnie wzięła się od spożywanych w tym dniu potraw, które …
„Gdzie święta Agata, bezpieczna tam chata” W kościele katolickim, 5 lutego przypada dzień świętej Agaty. W tym dniu święcono sól i chleb, które za pośrednictwem świętej chronić miały dom od nieszczęść, klęsk żywiołowych, a przede wszystkim od ognia.Poświęcona sól miała wiele zastosowań m.in.: leczyła dolegliwości bólowe gardła, a spożyta razem z poświęconym chlebem zapobiegała zgadze w …
„Idzie luty – podkuj buty” 😉 Luty to najkrótszy miesiąc w roku, podczas którego panują największe mrozy.Nazwa miesiąca pochodzi od staropolskiego przymiotnika „luty,” który znaczył „srogi, okrutny, nieprzyjemny”.Inne stosowane określenia dla drugiego miesiąca w roku to strąpacz oraz sieczeń. Etymologia tych słów związana była z mrozem, tj. strzepiącym szronem lub siekającym mrozem.Nierzadko luty nazywany był …
„Styczeń rok stary z nowym styka, czasem zimnem do kości przenika, czasem w błocie utyka”. Styczeń to pierwszy miesiąc roku, według kalendarza gregoriańskiego. Powszechnie przyjmuje się, że nazwa tego miesiąca pochodzi od wyrażenia „stykać”, co oznacza, że stary rok styka się z nowym, jeden miesiąc z drugim. Jest to czas przejściowy między jednym rokiem a …
W drugim dniu Świąt Bożego Narodzenia, kościół katolicki obchodzi wspomnienie świętego Szczepana, pierwszego męczennika. Święty Szczepan przyjął wiarę chrześcijańską, rozpowszechniał ją wśród ludzi, za co został skazany na ukamienowanie. W tym dniu, do kościoła przynoszono owies do święcenia. Poświęcone zboże przez kapłana, zapewnić miało obfitość plonów w kolejnym roku, dlatego też dodawano je do ziarna …
„Bo też w ten dzień, z każdego zdarzenia, z każdej czynności, z każdego słowa prawie wyprowadzają wróżby na rok przyszły. Co się w tym dniu dzieje i jak się dzieje, tak się dziać będzie cały rok następny”. Seweryn Udziela „Krakowiacy”. Wigilia była dniem, w którym grupowały się nakazy i zakazy dotyczące zachowania i czynności, wróżby …
Zanim w okresie bożonarodzeniowym w domach pojawiła się choinka, tradycyjną ozdobą była podłaźniczka, zwana również sadem (czubek jodły, świerku lub sosny), podwieszana pod sufitem do góry nogami. Wiecznie zielone gałązki świerku, jodły lub sosny dekorowane były: jabłkami, orzechami, ciastkami, łańcuchami, ozdobami z papieru i bibuły, światami z opłatków, zapalano również na nich świeczki. Dekoracją “sadu” …
